NAWIERZCHNIE 19 asfaltowej i optymalnym doborze składu MMA problem ten nie występuje. Co więcej, właściwości lepiszcza można poprawić, stosując preparaty nazywane odmładzaczami lub rejuvenatorami. Dodane do granulatu, obniżają lepkość i poprawiają utracone właściwości lepko-sprężyste lepiszcza zawartego w granulacie. Polimery7 Ta metoda modyfikacji asfaltu jest dość dobrze znana – badania nad nią trwają od ponad 30 lat – i przewidywalna, o czym świadczą liczne kilometry dróg wykonanych przy użyciu różnych technologii. Najczęściej stosowanymi modyfikatorami są elastomery SBS, rzadziej sięga się po plastomery EVA. Elastomery zachowują trwałą elastyczność w czasie ich użytkowania, a w temperaturze pokojowej przy małych nieprężeniach wykazują odkształcenia wysokoplastyczne. Jako modyfikatory asfaltów stosowane są następujące elastomery: • kopolimer styren–butadien–styren – SBS, • kopolimer styren–izopren–styren – SIS, • kopolimer styren–butadien – SB, • kopolimer styren–butadien statyczny (nieuporządkowany) – SBR, • naturalny kauczuk (poliizopren) – NR8. Asfalty modyfikowane elastomerami w zakresie temperatur spotykanych podczas normalnej eksploatacji nawierzchni charakteryzują się sprężystością natychmiastową i opóźnioną (nawrót sprężysty). Zakres temperaturowy lepkosprężystości jest duży, podobnie jak odporność mieszanki mineralno-asfaltowej na odkształcenia trwałe, pękanie zmęczeniowe i indukowane termicznie. Do modyfikacji właściwości asfaltu zwykle wykorzystuje się kopolimer styren–butadien–styren (SBS). Druga grupa dodatków polimerowych to plastomery, które w pewnym przedziale temperatur zachowują kształty, zaś pod obciążeniem słabo ulegają odkształceniom sprężystym. Po przekroczeniu dopuszczalnego poziomu naprężeń odkształcają się plastycznie i ulegają zniszczeniu. Jako modyfikatory asfaltów stosuje się następujące plastomery: • kopolimer etylen–octan winylu – EVA, • kopolimer etylen–akrylan metylu – EMA, • kopolimer etylen–akrylan butylu – EBA, • poliizobutylen – PIB, • terpolimer etylen–propylen–dien – EPDM. Modyfikacja asfaltu plastomerami zwiększa udział trwałego odkształcenia i sztywność w wysokiej temperaturze. Nie poprawia natomiast niskotemperaturowych właściwości lepiszcza. Najczęściej stosowanym plastomerem do modyfikacji asfaltów jest kopolimer etylen–octan winylu. Dobór do potrzeb Niezależnie od rodzaju, wszystkie modyfikatory i dodatki do asfaltu stosuje się, aby poprawić jego właściwości i dostosować go do bardziej wymagających warunków eksploatacyjnych. Ich główne zadania to zwiększenie odporności na deformacje (modyfikowany asfalt lepiej znosi wysokie temperatury i intensywny ruch, co zmniejsza ryzyko koleinowania) oraz poprawa elastyczności w niskich temperaturach – dzięki temu nawierzchnia jest mniej podatna na pęknięcia i spękania termiczne w zimie. Kolejne pożądane cechy to spowalnianie procesu utleniania asfaltu, co wydłuża jego żywotność i poprawia trwałość nawierzchni, a także lepsza przyczepność do kruszywa, co przekłada się na jakość i jednorodność mieszanki mineralno-asfaltowej. Nie bez znaczenia jest również odporność na destrukcyjny wpływ wilgoci czy soli drogowej. Rynek modyfikatorów asfaltu nieustannie się rozwija, dążąc do równowagi między trwałością, efektywnością kosztową a ekologicznymi rozwiązaniami. Poszukiwanie innowacyjnych dodatków, które poprawiają właściwości nawierzchni bez konieczności stosowania skomplikowanych technologii, otwiera nowe perspektywy dla branży. W obliczu rosnących wyzwań infrastrukturalnych i środowiskowych badania nad modyfikatorami asfaltu pozostają kluczowym kierunkiem rozwoju nowoczesnego budownictwa drogowego. 7 https://www.izbudujemy.pl/artykuly/404/Asfalty-drogowe. 8 https://archiwum.inig.pl/magazyn/nafta-gaz/NAFTA-GAZ-2015-03-08.pdf.
RkJQdWJsaXNoZXIy NDI0NjE=